اسکلت ساختمان و انواع آن

طراحی اسکلت ساختمان: بررسی اسکلت فلزی و بتنی

طراحی اسکلت ساختمان، یکی از مهم‌ترین مراحل ساخت یک بنا است که نقش اساسی در تأمین ایمنی، دوام، و کارایی ساختمان ایفا می‌کند. انتخاب نوع اسکلت به عوامل مختلفی مانند نوع کاربری، بودجه، شرایط اقلیمی، و الزامات فنی وابسته است. در این مقاله، به بررسی اسکلت بتنی و فلزی پرداخته و مزایا، معایب، و هزینه‌های آن‌ها را با هم مقایسه می‌کنیم.

اسکلت فلزی

اسکلت فلزی شامل مجموعه‌ای از عناصر فولادی است که با استفاده از روش‌هایی مانند پیچ‌ومهره، جوش یا پرچ به یکدیگر متصل می‌شوند. این نوع اسکلت به دلیل استحکام بالا و قابلیت اجرا در ارتفاع زیاد، یکی از پرکاربردترین روش‌های ساخت‌وساز در جهان است.

مزایا اسکلت ساختمانی فلزی

1. استحکام بالا: فولاد دارای مقاومت کششی و فشاری بالا است که امکان ساخت سازه‌های مرتفع و مقاوم را فراهم می‌کند.
2. سرعت اجرا: به دلیل آماده بودن اجزای فولادی، اجرای اسکلت ساختمانی فلزی نسبت به بتنی سریع‌تر انجام می‌شود.
3. سبک بودن: وزن فولاد نسبت به مقاومت آن کمتر است و این موضوع به کاهش وزن کلی سازه کمک می‌کند.
4. انعطاف‌پذیری: امکان تغییر و تقویت سازه پس از اجرا در اسکلت فلزی بیشتر است.
5. قابلیت بازیافت: فولاد یک ماده قابل بازیافت است و در پروژه‌های آینده می‌توان از آن استفاده مجدد کرد.

معایب اسکلت فلزی

1. هزینه بالا: قیمت فولاد و هزینه‌های حمل‌ونقل آن نسبت به مصالح بتنی بیشتر است.
2. حساسیت به حرارت: در دماهای بالا (مانند آتش‌سوزی)، مقاومت فولاد کاهش می‌یابد و نیاز به عایق‌سازی حرارتی دارد.
3. خوردگی: فولاد در برابر رطوبت و عوامل خورنده آسیب‌پذیر است و نیاز به نگهداری و پوشش محافظ دارد.
4. نیاز به مهارت بالا: اجرای اسکلت فلزی نیازمند تیم‌های متخصص و با تجربه است.

اسکلت بتنی

اسکلت بتنی از بتن مسلح تشکیل شده است که در آن بتن (مخلوطی از سیمان، شن، ماسه و آب) با میلگردهای فولادی ترکیب می‌شود تا استحکام سازه افزایش یابد. این نوع اسکلت به دلیل مقاومت بالا در برابر عوامل محیطی، به‌ویژه در مناطق مرطوب و زلزله‌خیز، محبوبیت زیادی دارد.

مزایا اسکلت بتنی

1. مقاومت در برابر آتش: بتن به دلیل خاصیت دیرگدازی، در برابر آتش‌سوزی بسیار مقاوم است.
2. عمر طولانی: اسکلت‌های بتنی دوام بیشتری نسبت به فلزی دارند و در برابر خوردگی مقاوم‌تر هستند.
3. هزینه کمتر: مصالح بتنی معمولاً ارزان‌تر از فولاد هستند و به راحتی در دسترس قرار می‌گیرند.
4. کاهش انتقال صوت و لرزش: بتن به دلیل وزن و خاصیت جذب ارتعاش، صدا و لرزش را بهتر از فولاد کاهش می‌دهد.

معایب اسکلت بتنی

1. وزن زیاد: اسکلت بتنی وزن بیشتری نسبت به اسکلت فلزی دارد که باعث افزایش هزینه فونداسیون و سازه زیرین می‌شود.
2. سرعت اجرای پایین‌تر: اجرای بتن‌ریزی و زمان لازم برای گیرش بتن، فرآیند ساخت را کندتر می‌کند.
3. انعطاف‌پذیری کمتر: تغییر و تقویت سازه‌های بتنی پس از اجرا دشوار است.
4. آسیب‌پذیری در برابر ترک‌ها: بتن ممکن است در اثر فشار یا تغییرات دما ترک بخورد که نیاز به ترمیم دارد.

مقایسه قیمت اسکلت فلزی و بتنی

برآورد هزینه‌های اسکلت فلزی و بتنی به عوامل متعددی مانند متراژ ساختمان، نوع طراحی، و محل پروژه بستگی دارد. با این حال، برای یک ساختمان ۵ طبقه با زیربنای ۱۰۰۰ متر مربع، هزینه‌ها به طور تقریبی به شرح زیر است:

هزینه اسکلت فلزی

برای محاسبه و برآورد هزینه اسکلت فلزی به دو عامل قیمت فولاد و وزن فولاد نیاز داریم که براساس فرمول زیر می‌توان آن را محاسبه کرد:

1. قیمت فولاد: A تومان به ازای هر کیلوگرم
2. وزن فولاد مورد نیاز: ۵۰ کیلوگرم به ازای هر متر مربع
3. کل هزینه مصالح فولادی (برای سازه‌ای به مساحت 1000 متر مربع): A*1000*50

نکته‌ی دیگری که در بحث محاسبه‌ی هزینه‌‌های اسکلت فلزی هست، بحث اجرا یا هزینه دستمز و نصب آن است که رقمی معادل 10 درصد هزینه مصالح است که براساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

2,750,000,000*0.1=275,000,000

بنابراین رقم نهایی اجرای اسکلت فلزی برابر است با مجموع هزینه مصالح فولادی و هزینه‌ی دستمزد اجرای آن که در اینجا رقمی معادل 3,025,000,000  تومان است.

هزینه اسکلت بتنی

1. قیمت بتن آماده: A تومان به ازای هر متر مکعب

2. حجم بتن مورد نیاز: ۰.۵ متر مکعب به ازای هر متر مربع

3. کل هزینه مصالح بتنی (مساحت 1000 متر مربع):

0.5* ۱۰۰۰*۵*A= هزینه مصالح بتنی

4. هزینه میلگرد: ۵۰ کیلوگرم به ازای هر متر مربع با قیمت B تومان

۵۰*۱۰۰۰*B = هزینه میلگرد

5. هزینه اجرای اسکلت بتنی (دستمزد و قالب‌بندی): ۱۵ درصد کل هزینه مصالح

هزینه مصالح بتنی (0.15) + هزینه میلگرد = هزینه‌ی اجرای اسکلت بتنی

6. کل هزینه اسکلت بتنی: مجموع هزینه مصالح بتنی + هزینه میلگرد + هزینه اجرای اسکلت بتنی

جدول مقایسه اسکلت فلزی و بتنی

نتیجه‌گیری

انتخاب بین اسکلت فلزی و بتنی باید بر اساس نیازهای پروژه و شرایط خاص آن انجام شود. اگر سرعت اجرا، انعطاف‌پذیری و وزن کم مهم باشد، اسکلت فلزی گزینه بهتری است. اما در صورتی که دوام بیشتر، مقاومت در برابر آتش و هزینه کمتر اولویت داشته باشد، اسکلت بتنی انتخاب مناسب‌تری خواهد بود.

در صورت تمایل به دریافت مشاوره رایگان در زمینه طراحی و اجرای ساختمان، فرم زیر را کامل کنید تا کارشناسان ما در اسرع وقت با شما تماس بگیرند.

نام شما

ایمیل شما

شماره تماس

سوالات متداول